Πραξικόπημα στην Παραγουάη: Πάμε σαν άλλοτε;

Η Λατινική Αμερική έχει πικρή και μακρά ιστορία πραξικοπημάτων και κατάργησης της δημοκρατίας. Αυτές τις μέρες εκτυλίσσεται ένα νέο επεισόδιο σ αυτό το δράμα...

Ο πρόεδρος της Παραγουάης, Φερνάντο Λούγο, καθαιρέθηκε απ τη Γερουσία για «κατάχρηση εξουσίας» με 39 ψήφους υπέρ, 4 κατά και 2 αποχές, την ίδια στιγμή που δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές της κυβέρνησης διαδήλωναν έξω απ τη Γερουσία.

Έχει αξία να δούμε τα γεγονότα που οδήγησαν σ αυτό το «συνταγματικό» πραξικόπημα, όπως ήδη έχει χαρακτηριστεί. Ο Λούγο, πρώην ιερέας της Καθολικής εκκλησίας, ανέβηκε στην εξουσία τον Αύγουστο του 2008 έχοντας ευρεία νομιμοποίηση απ τα φτωχά λαϊκά στρώματα της χώρας. Στην αρχή της θητείας του το 77% της καλλιεργήσιμης γη ελεγχόταν απ το 2% του πληθυσμού, ενώ το 40% των πολιτών κατείχε μόλις το 5% της γης. Σε μια κατά βάση αγροτική χώρα αυτό δημιουργούσε κοινωνική ανισότητα εκρηκτικών διαστάσεων. Είναι σημαντικό πως το 30% της γης κατέχεται μεν από την ολιγαρχία, αλλά η νομιμότητα των τίτλων τους είναι όλως αμφίβολη.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ακτήμονες προχώρησαν σε κατάληψη γαιών του Blas Riquelme, ο οποίος είναι επιχειρηματίας και στέλεχος του Colorado, του μεγαλύτερου δεξιού κόμματος της χώρας. Η βίαιη εκκένωση της φάρμας απ την αστυνομία είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο 17 ανθρώπων.

Φάνηκε στο σημείο αυτό, δυστυχώς, πως ο έλεγχος της αριστερής κυβέρνησης πάνω στην αστυνομία ήταν περιορισμένος και αυτή έδειξε έντονες τάσεις αυτονόμησης. Το περιστατικό αυτό δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Μετά την εκλογή του ο Λούγο προχώρησε σε μια σειρά παραχωρήσεων προς τη δεξιά, ελπίζοντας πως έτσι θα καθιστούσε την κυβέρνησή του πιο βιώσιμη και σταθερή. Αποδείχθηκε, δυστυχώς, πως η εγχώρια και διεθνής ολιγαρχία (στην ιστορία φαίνεται να είναι μπλεγμένη και η διαβόητη εταιρία μεταλλαγμένων Monsanto) δεν ήταν διατεθειμένη για «συναινετικές» λύσεις και περίμενε την πρώτη ευκαιρία για να ανατρέψει τον Πρόεδρο. Συν τοις άλλοις, ο Λούγο είχε να αντιμετωπίσει το μένος της Καθολικής εκκλησίας, η οποία δεν αποδέχτηκε ποτέ πως ένα μέλος της έγινε επικεφαλής αριστερής κυβέρνησης.

Ο Λούγο έκανε δεκτή την απόφαση της Γερουσίας και παραιτήθηκε, με αποτέλεσμα τα καθήκοντά του μέχρι τη λήξη της θητείας του (2013) να ασκεί ο αντιπρόεδρος της χώρας που πρόσκειται στο καθεστωτικό κόμμα των Φιλελευθέρων. Είναι ενθαρρυντικό, ωστόσο, πως η ένωση των κρατών της Λατινικής Αμερικής αντέδρασε ακαριαία χαρακτηρίζοντας τη διαδικασία πραξικόπημα. Για παράδειγμα, μέχρι και η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Χιλής απέσυρε τον πρεσβευτή της απ την Παραγουάη.

Το μείζον, παρόλα αυτά, παραμένει η εσωτερική λαϊκή κινητοποίηση. Ο Λούγο σε μεγάλο βαθμό πληρώνει την πεποίθησή του πως μια σειρά μετριοπαθών μεταρρυθμίσεων από τα πάνω θα ήταν επαρκείς για να αλλάξει το τοπίο. Αποδείχτηκε , για μια ακόμα φορά, πως χωρίς την δυναμική λαϊκή κινητοποίηση, η παλινόρθωση των πιο αντιδραστικών δυνάμεων είναι σχεδόν νομοτέλεια.

Σ αυτό το σημείο, βέβαια, στηρίζεται και η όποια αισιοδοξία για το μέλλον της Παραγουάης. Αν, έστω την τελευταία στιγμή, ο λαός μπορέσει να κινητοποιηθεί για να διασώσει και να βαθύνει τις νίκες του η συνέχεια θα είναι πολύ διαφορετική.

 

left.gr